Newsflash
Arbeidstijd en vrije tijd

Op 28 september is in het Belgisch Staatsblad een nieuwe wet gepubliceerd met diverse bepalingen inzake tijdelijke werkloosheid. De wet voorziet in de invoering van een aantal tijdelijke overgangsmaatregelen betreffende het klassieke stelsel van economische werkloosheid nu aan het bijzonder stelsel van de corona-werkloosheid een einde komt. Daarnaast heeft de federale overheid op 17 september aangekondigd dat er een nieuwe vorm van tijdelijke werkloosheid uitgewerkt zou worden om het hoofd te bieden aan de energiecrisis. De concrete modaliteiten van deze tijdelijke werkloosheid energie zijn echter nog niet bekend.

Sanctie voor de werkgever die ten onrechte tijdelijke werkloosheid inroept

De wet voert een sanctie in voor de werkgever die zich ten onrechte heeft gesteund op tijdelijke werkloosheid wegens overmacht (hierin begrepen de coronawerkloosheid), technische stoornis, slecht weer of gebrek aan werk wegens economische oorzaken. De sanctie bestaat in de verplichting voor de werkgever om de werknemer het normaal loon te betalen voor de dagen tijdens dewelke géén sprake is van de ingeroepen vorm van tijdelijke werkloosheid.

Deze sanctie zal kunnen worden opgelegd tijdens de periode van 1 juli 2022 tot 31 december 2022.

Mogelijkheid voor de RVA tot terugvorderen van onterecht betaalde uitkeringen bij de werkgever

Met de wet krijgt de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) eveneens de mogelijkheid om de uitkeringen die ten onrechte werden betaald door de RVA aan de werknemer terug te vorderen bij de werkgever die de werknemer ten onrechte in een stelsel van tijdelijke werkloosheid had geplaatst. Op deze manier wordt de werknemer zelf niet geconfronteerd met terugvorderingen van uitkeringen die het gevolg zijn van een onterecht gebruik van tijdelijke werkloosheid.

De RVA zal van deze mogelijkheid gebruik kunnen maken tijdens de periode van 1 juli 2022 tot 31 december 2022.

Aanpassing van de regeling inzake tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken

De wet voorziet eveneens in een aantal tijdelijke overgangsmaatregelen om de vlotte overstap te verzekeren van het stelsel van coronawerkloosheid naar de klassieke stelsels van economische werkloosheid.

Zo worden, voor de economische werkloosheid voor bedienden, de voorwaarden om beschouwd te worden als “onderneming in moeilijkheden” tijdelijk aangepast. De daling van omzet, productie of bestellingen van minstens 10%, die één van de criteria is om beschouwd te kunnen worden als onderneming in moeilijkheden, zal tijdelijk gemeten kunnen worden door een vergelijking te maken met het jaar 2019. Dit terwijl de normale regel is dat er een vergelijking gemaakt moet worden met één van de twee voorafgaande jaren (in casu dus 2020 en 2021).

Een ander criterium om als onderneming in moeilijkheden beschouwd te worden, betreft het percentage van de tijdelijke werkloosheid van de arbeiders binnen de onderneming (dit moet minimaal 10% zijn). Bij wijze van overgangsmaatregel laat de nieuwe wet toe dat de dagen van coronawerkloosheid of tijdelijke werkloosheid als gevolg van de oorlog in Oekraïne voor arbeiders in aanmerking komen voor de berekening van dit minimumpercentage van 10%.

Ook voor de economische werkloosheid voor de arbeiders gelden er op twee punten overgangsmaatregelen. Zo wordt voorzien in een tijdelijke afwijking op de verplichting om in de situatie van volledige schorsing van de arbeidsovereenkomst het werk één week te hervatten na 4 weken. Hierdoor wordt het mogelijk om de uitvoering van de arbeidsovereenkomst gedurende 8 of 12 weken te schorsen. 

Ten slotte wordt de minimale voorafgaande kennisgevingstermijn in geval van toepassing van een stelsel van economische werkloosheid voor zowel arbeiders en bedienden verkort van 7 dagen naar 3 dagen.

Deze maatregelen worden ingevoerd voor de periode van 1 juni 2022 tot 31 december 2022.

Verlenging regeling tijdelijke werkloosheid overmacht ouders

Ten slotte voorziet de wet in een verlenging van de regeling van tijdelijke werkloosheid overmacht voor werknemers wanneer het onmogelijk is voor hun kind om naar het kinderdagverblijf, de school of het centrum voor opvang van personen met een handicap te gaan. Deze maatregel werd ingevoerd in december 2021, als ondersteuningsmaatregel ten gevolge van de coronacrisis. De maatregel zou oorspronkelijk buiten werking treden op 30 juni 2022, maar deze wet verlengt deze maatregel nu tot 31 december 2022.

Aandachtspunt

De verschillende ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de coronacrisis lijken stilaan tot een eind te komen. Er kan wel worden overgegaan naar het klassieke stelsel van economische werkloosheid. Verder is het wachten op de aangekondigde tijdelijke werkloosheid wegens de energiecrisis. We houden jullie op de hoogte van de ontwikkelingen.