Koopkrachtpremie - Circulaire van de fiscale administratie

Rekening houdend met de inflatie in 2022 en het gebrek aan marge om de lonen te verhogen, heeft de overheid de mogelijkheid willen bieden aan ondernemingen die hoge winsten boekten in 2022 en/of goede resultaten behaalden tijdens de crisis, om in 2023 aan hun werknemers een koopkrachtpremie toe te kennen.

De fiscale administratie publiceerde in deze context op 26 september 2023 een circulaire (2023/C/82) met toelichting bij de regels en voorwaarden voor het toekennen van de premie zoals bepaald in een koninklijk besluit van 23 april 2023 en een wet van 24 mei 2023.

Welk bedrag?

In principe moet de toekenning van deze premie op sectoraal niveau georganiseerd worden door een collectieve arbeidsovereenkomst (cao). Anderzijds kan de toekenning van deze premie ook voorzien worden door een cao op ondernemingsniveau of, bij afwezigheid van een vakbondsafvaardiging, door een individuele overeenkomst.

In haar circulaire van 26 september 2023 preciseert de fiscale administratie dat het totale bedrag van de koopkrachtpremie, toegekend door de werkgever, naargelang de omvang van de winst van de onderneming in 2022, niet hoger mag zijn dan:

• 500 EUR als de onderneming een hoge winst heeft behaald in 2022; of
• 750 EUR als de onderneming een uitzonderlijk hoge winst heeft behaald in 2022.

We zijn enigszins verbaasd dat de fiscale administratie geen onderscheid maakt naargelang de koopkrachtpremie wordt toegekend op sectoraal niveau of op ondernemingsniveau.

Werkgevers die geen (uitzonderlijk) hoge winst hebben gemaakt in 2022 (op basis van de sectorale bepalingen) en die toch een koopkrachtpremie willen toekennen aan hun werknemers kunnen dit nochtans wel degelijk doen.

Volgens de wet is een (uitzonderlijk) hoge winst namelijk niet vereist om op ondernemingsniveau een koopkrachtpremie toe te kennen. Ook bij afwezigheid van (uitzonderlijk) hoge winsten in 2022 hebben werkgevers dus de mogelijkheid om - als ze dat willen - een koopkrachtpremie van maximaal 750 euro toe te kennen, voor zover ze goede resultaten tijdens de crisis kunnen verantwoorden. Dit wordt expliciet bevestigd door de RSZ in haar "Instructies". Bovendien specificeert de bovenvermelde circulaire dat de fiscale behandeling die van toepassing is op de koopkrachtpremie geldt wanneer aan de sociale voorwaarden is voldaan.

Zo kan een werkgever ook aan zijn werknemers die onder een sectorale collectieve arbeidsovereenkomst vallen een premie toekennen binnen de grenzen van het totale toegestane maximum van 750 euro, zelfs wanneer er geen sprake is van (uitzonderlijk) hoge winsten.

Gunstige (para-)fiscale behandeling

We herinneren er aan dat de koopkrachtpremie vrijgesteld is van belastingen voor de werknemer en fiscaal aftrekbaar is als beroepskost voor de werkgever.

Op sociaalzekerheidsrechtelijk vlak is de koopkrachtpremie vrijgesteld van werknemersbijdragen. Er is enkel een bijzondere patronale bijdrage van 16,5% verschuldigd.

Deze koopkrachtpremie moet worden toegekend in de vorm van consumptiecheques en mag niet worden toegekend ter vervanging of omzetting van het loon of andere bestaande voordelen.

Aandachtspunt

Tot slot wijzen we er op dat werkgevers die op ondernemingsniveau een koopkrachtpremie (of aanvulling) willen toekennen, er voor zorgen moeten dat ze bepaalde voorwaarden respecteren: verantwoording goede resultaten, waarde van de consumptiecheques, geldigheidsdatum enz. aangezien ze anders riskeren de gunstige (para-)fiscale behandeling te verliezen. Deze koopkrachtpremie kan worden toegekend tot uiterlijk 31 december 2023 (met dien verstande dat bepaalde sectorale cao’s al voorzien in eerdere toekenningsdata).