E-commerce in de distributiesector: Cao’s van 14 januari 2016 over de invoering van nachtarbeid voor e-commerce activiteiten

In België is nachtarbeid (nl. arbeid tussen 20u en 6u) verboden. Op deze regel bestaan een aantal uitzonderingen, ofwel voorzien door de wet, ofwel voorzien door een K.B.

De bestaande uitzonderingen op dit verbod vormden voor heel wat bedrijven in de distributiesector geen werkbare oplossing, met als resultaat dat e-commerce in België moeilijk van de grond komt. 

De sectorale onderhandelingen hierover hebben geleid tot vijf identieke cao’s voor de PC’s 201 (zelfstandige kleinhandel), 202 (kleinhandel in voedingswaren), 202.01 (middelgrote levensmiddelenbedrijven), 311 (grote kleinhandelszaken), 312 (warenhuizen).

Deze cao’s hebben al heel wat aandacht gekregen in de pers, maar vormen slechts het eerste luik. Het tweede luik is een K.B. dat nachtarbeid voor e-commerce in de distributiesectoren zou mogelijk maken. Dit K.B. is er vandaag nog niet.  

De invoering van een arbeidsregeling met nachtprestaties vereist enerzijds een wettelijke uitzondering op het verbod op nachtarbeid en anderzijds een procedure op ondernemingsvlak voor het invoeren van dergelijke nachtarbeid.

Uitzondering op verbod nachtarbeid?
De cao’s vormen een eerste luik maar voeren geen uitzondering in op het verbod op nachtarbeid. Dit moet geregeld worden in een K.B., dat voorlopig nog niet is verschenen.  

To be continued... 

Procedure
De cao’s vormen een sectorale omkadering van de wettelijke procedure voor het invoeren van een arbeidsregeling met nachtprestaties.

De wettelijke procedure moet  nog steeds worden nageleefd. Dit houdt in dat er onderhandelingen moeten worden gevoerd op ondernemingsniveau en vervolgens ofwel een cao (getekend door alle vakbonden vertegenwoordigd in de vakbondsafvaardiging) ofwel een wijziging van het arbeidsreglement (indien er geen vakbondsafvaardiging is) nodig is. 

Bijkomend bepalen de cao’s dat de onderhandelingen betrekking moeten hebben op:

• het bepalen en oplijsten van welke activiteiten en functies onder de e-commerce activiteiten vallen;
• welke vorm van nachtarbeid nodig is om de e-commerce te ontwikkelen in de onderneming;
• het type contracten, arbeidsregime en uurrooster van de personeelsleden aangeworven voor de e-commerce;
• de omkadering van de studentenarbeid.

Deze nachtarbeid wordt gedaan met nieuwe aanwervingen of vrijwilligers die reeds in dienst zijn.

Daarnaast worden de wettelijke regels bevestigd: 

• de normale omkaderingsmaatregelen van cao nr. 46 moeten worden nageleefd;
• de toeslag voor nachtarbeid is minstens gelijk aan deze van cao nr. 49 (1,12 EUR per uur voor min 50-jarigen en 1,35 EUR voor oudere werknemers).

Hoewel dit niet nodig is, wordt duidelijk gesteld dat deze cao’s geen impact hebben op de discussie rond de openingstijden en zondagsopeningen van de winkels met e-commerce. 

Tenslotte wordt voorzien in een monitoring van de ingevoerde regimes op sectoraal niveau. 

> Actiepunt
Bij invoering van nachtarbeid in het kader van e-commerce moet u rekening houden met de procedure vastgelegd in de sectorale cao’s.