Loonsverhogingen voor 2011 en 2012 serieus aan banden gelegd

Zoals gekend, zijn de sociale partners er niet in geslaagd een interprofessioneel akkoord 2011-2012 te sluiten. In het recente verleden was dit wel het geval en werd telkens een indicatieve marge voor de loonkostenontwikkeling voor de komende twee jaren vastgelegd. Sectoren en vervolgens ondernemingen konden dan wel of niet binnen die marge tot een loonsonderhandeling overgaan. De marge van loonkostenontwikkeling was indicatief, niet bindend.

Bij gebreke aan een dergelijk akkoord en na een bemiddelingspoging van de Regering kan de Koning op grond van de wet, bij een in de Ministerraad overlegd besluit de maximale marge voor de loonkostenontwikkeling vastleggen. Vandaag is dit koninklijk besluit gepubliceerd. Het koninklijk besluit heeft de maximale marge geen indicatief maar wel een dwingend karakter gegeven. Dit heeft verregaande juridische gevolgen.

Nu de norm niet meer indicatief, maar bindend is, mogen sectorale CAO's, ondernemings-CAO's, individuele overeenkomsten"¦ niet meer toekennen dan de beschikbare marge. Een werkgever zal er dus moeten voor zorgen dat hij bovenop de indexering en de baremieke verhogingen de norm respecteert. Concreet: iedere werkgever zal de voorziene marge voor loonkostenontwikkeling van 0 % voor 2011 en 0,3% voor 2012 moeten respecteren. De individuele werkgever zal niet meer mogen en kunnen geven. Het kan verrassend klinken dat de overheid zo sterk ingrijpt, maar dit is niet de eerste keer. Bij koninklijk besluit van 20 december 1996 werd eveneens een dwingende marge van loonkostenontwikkeling van 6,1% (inclusief barema's en index) opgelegd voor de jaren 1997 en 1998.

Een werkgever geconfronteerd met een sectorale CAO waaruit een hogere loonkostenontwikkeling voortvloeit dan deze die toegelaten is, kan zelfs weigeren deze uit te voeren. Dat is precies wat het Arbeidshof van Antwerpen stelde in een arrest van 14 juni 2000 in het kader van de vorige dwingende norm voor de periode 1997 en 1998.

Hoewel de loonmatigingswet ook in strafsancties en administratieve geldboetes voorziet, zijn deze op dit moment (nog) niet van toepassing.